ఇడగుంజి గణేశ దేవాలయం

శ్రీ ఇడగుంజి మహా గణపతి ఆలయం, గణేశ దేవునికి అంకితం చేయబడిన ఒక హిందూ దేవాలయం , ఇది మురుడేశ్వర సమీపంలోని మతపరమైన ప్రదేశాలలో ఒకటి , ఇది ఉత్తర కన్నడ జిల్లాలోని ఇడగుంజి పట్టణంలో భారతదేశ పశ్చిమ తీరంలో ఉంది. కర్ణాటకలో ఏటా దాదాపు 1 మిలియన్ మంది భక్తులు దీనిని సందర్శిస్తుంటారు. భారతదేశంలోని పశ్చిమ తీరంలోఉన్న ఆరు ప్రసిద్ధ గణేశ దేవాలయాలలో ఇది ఒకటి , దీనిని "గణేశ తీరం" అని కూడా పిలుస్తారు.

అష్టవినాయక దేవాలయలాల సమూహంలో ఐదవ దేవాలయంగా సూచించబడినప్పటికీ, యాత్రికులు మోర్గావ్ తర్వాత సమూహంలో రెండవ స్థానంలో ఉన్న థేర్‌ దేవాలయాన్ని తరచుగా సందర్శిస్తుంటారు.

పురాణం:

వినాయకునికి అనేక నామాలున్నాయి. అందులో ఒక నామం ‘చింతామణి’. ఈ నామం ఆయనకు ఎలా వచ్చిందనేది చాలా మందికి తెలియదు. అభిజిత్‌ అనే మహారాజుకు ఘనుడు అనే కుమారుడు ఉండేవాడు. అతడు చాలా దుష్టుడు. నిస్సహాయులైన ప్రజలు, మునులను ఘనుడు నానా బాధలుపెట్టేవాడు. ఒకసారి అడవిలో వేటకు వెళ్లిన అతడు కపిలముని ఆశ్రమానికి చేరుకున్నాడు. అతడికి కపిలముని అతిథి సత్కారాలు చేసి భోజనానికి ఆహ్వానించాడు. ‘ఈ ముని ఆశ్రమంలో మాకు ఎటువంటి భోజనం లభిస్తుందని ఆలోచిస్తూ కందమూలాలు, ఆకులు అలములు వడ్డిస్తాడా? అని మనసులో అనుకున్నాడు. కాసేపటి తర్వాత కుటీరం సమీపంలో ఆసనాలు, వెండి పాత్రలు, రకరకాల ఆహారపదార్థాలతో సిద్ధం చేసి మండపం కనిపించింది. కపిలముని ఎంతో ప్రేమగా ఘనుడు, అతడి అనుచరులకు భోజనం వడ్డించాడు. ఆ వైభవాన్ని చూసి ఆశ్చర్యపోయిన రాజకుమారుడు.. తక్కువ సమయంలో అంత ఘనంగా ఏర్పాట్లు ఎలా చేశాడు? అని సందేహించి కపిలమునిని అడిగాడు. అప్పుడు కపిలముని.. ఒకసారి ఇంద్రునికి సాయం చేసినప్పుడు ఆయనకు నాకు చింతామణిని ప్రసాదించాడని తెలిపాడు.

ద్వాపర చివరి దశలో వాలఖిల్య అనే మహర్షి శరావతి నది ఒడ్డున తపస్సు చేస్తున్నాడు. నేర్చుకొన్న ఋషికి అనేక అడ్డంకుల వల్ల ప్రయాణం కష్టతరంగా మారింది. సర్వజ్ఞుడైన నారద మహర్షి ఒకసారి ఆ దారిలో వెళుతుండగా వాలఖిల్య మహర్షి అతనికి తన కష్టాలను వివరించాడు. విఘ్నేశ్వరుడిని ఆరాధించడం ద్వారా అన్ని అడ్డంకులు అధిగమించవచ్చని నారదుడు సూచించాడు. వాలఖిల్య మహర్షి ఒప్పుకున్నాడు మరియు అతను కైలాసలోని తన నివాసం నుండి శరావతి ఒడ్డున ఉన్న గణపతి సన్నిధిని భద్రపరచడానికి సహాయం చేయమని నారదుని అభ్యర్థించాడు. నారద మహర్షి కూడా కలి యుగం త్వరత్వరగా సమీపిస్తున్న దృష్ట్యా శరావతి నది ఒడ్డున అటువంటి దేవత యొక్క హోలీ ప్రాశస్త్యం తప్పనిసరి అని భావించాడు. అతను కైలాసానికి తీర్థయాత్ర చేసి, సర్వోన్నత శక్తి అయిన శివుడు మరియు అతని భార్య పార్వతి ముందు తన అభ్యర్థనను ఉంచాడు. వాలఖిల్య మహర్షిని ఆశీర్వదించడానికి తమ కుమారుడైన గణపతిని శరావతి లోయకు పంపడం ద్వారా వారు తమ గొప్పతనంతో ప్రపంచంలోని ఈ భాగాన్ని అలంకరించారు. ఈ విధంగా కైలాస కాంతి ఈ లోయకు వచ్చి భూమిని తన దైవిక ఉనికిని ఆశీర్వదించి, కాలక్రమేణా ఇక్కడ శాశ్వతంగా ఉండడానికి ప్రతీకాత్మక చిహ్నాన్ని విశ్వకరామ దివ్య శిల్పి చెక్కారు మరియు ఇడగుంజిలో ప్రతిష్టించారు. గణపతి ప్రతిమకు దాని స్వంత ప్రత్యేకత ఉంది, దానిలో ఒకటి కాకుండా రెండు దంతాలు మరియు నాలుగు చేతులతో రెండు చేతులు మాత్రమే ఉంటాయి. పవిత్రమైనది గ్రానైట్ గంటను కలిగి ఉంది మరియు పెద్ద బొడ్డు చుట్టూ సర్పాన్ని కలిగి ఉండదు, మెడ చుట్టూ హారము మరియు తల వెనుక భాగంలో రాతితో కప్పబడిన సున్నితమైన వెంట్రుకలాంటి స్టాండ్ ఉంటుంది. ఇది నిజంగా మనోహరమైన విగ్రహం. దీని వయస్సు రెండు వేల సంవత్సరాల కంటే ఎక్కువగా ఉంటుందని అంచనా. భక్తులు చిత్రంపై దృష్టి కేంద్రీకరించడం ద్వారా అత్యంత సహజమైన రీతిలో ధ్యాన స్థితిలోకి వెళతారు. అటువంటి అనుగ్రహాన్ని కోరుకునే భక్తులపై కృపను కురిపించిన కీర్తి దీనికి ఉంది. కలియుగం (ప్రస్తుత యుగం లేదా యుగం) ప్రారంభానికి ముందు ద్వాపర యుగం (మూడవ హిందూ యుగం లేదా శకం) ముగింపులో జరిగిన ఒక పురాణగాథకు ఆలయ ప్రాముఖ్యత ఆపాదించబడింది . ద్వాపర యుగం చివరిలో కృష్ణుడు తన దివ్య నివాసం కోసం భూమిని విడిచిపెట్టబోతున్నాడు కాబట్టి ప్రతి ఒక్కరూ కలియుగం ఆగమనం గురించి భయపడ్డారు . కలియుగం యొక్క అన్ని అడ్డంకులను అధిగమించడానికి కృష్ణుడి సహాయం కోరుతూ ఋషులు తపస్సులు మరియు ప్రార్థనలు చేయడం ప్రారంభించారు. వాలఖిల్య నేతృత్వంలోని ఋషులు కర్నాటకలోని శరావతి నది ఒడ్డున అరేబియా సముద్రంలో కలుస్తున్న అటవీ ప్రాంతమైన కుంజవనంలో క్రతువులు ప్రారంభించారు. ఈ సమయంలో, అతను యాగం చేయడంలో చాలా అడ్డంకులు ఎదుర్కొన్నాడు మరియు చాలా కలత చెందాడు. అందువల్ల, అతను సమస్యను పరిష్కరించడానికి తగిన మార్గాలను అన్వేషిస్తూ దివ్య ఋషి నారదుని సలహా కోరాడు . నారదుడు వాలఖిల్యకు తన యాగాన్ని పునఃప్రారంభించే ముందు గణేశుని - అడ్డంకులను తొలగించే ఆశీర్వాదం పొందమని సలహా ఇచ్చాడు.

ఋషుల అభ్యర్థన మేరకు, నారదుడు వినాయకుని జోక్యాన్ని కోరుతూ కుంజవన వద్ద శరావతి నది ఒడ్డున వ్రతం కోసం ఒక స్థలాన్ని ఎంచుకున్నాడు. భూమిని నాశనం చేయడంలో పాల్గొన్న రాక్షసులను అంతం చేయడానికి హిందూ త్రిమూర్తులు కూడా ఈ స్థలాన్ని గతంలో సందర్శించారు. దేవతలు ఆ సమయంలో చక్రతీర్థం మరియు బ్రహ్మతీర్థం అనే పవిత్ర సరస్సులను కూడా సృష్టించారు. నారదుడు మరియు ఇతర ఋషులు దేవతీర్థం అనే కొత్త పవిత్ర చెరువును సృష్టించారు. నారదుడు దేవతలను ఆహ్వానించి వినాయకుని తల్లి పార్వతిని గణేశుడిని పంపమని వేడుకున్నాడు. పూజలు నిర్వహించి గణేశుడిని కీర్తిస్తూ కీర్తనలు పఠించారు. వారి భక్తికి సంతోషించిన గణేశుడు వారికి ఎటువంటి ఇబ్బంది లేకుండా ఆచారాలను నిర్వహించడంలో సహాయపడటానికి స్థలంలో ఉండటానికి అంగీకరించాడు. ఈ సందర్భంగా, ఆలయానికి నీటిని తీసుకురావడానికి మరొక సరస్సు కూడా సృష్టించబడింది మరియు దానికి గణేశ-తీర్థం అని పేరు పెట్టారు. అదే ప్రదేశాన్ని ఇప్పుడు ఇడగుంజి అని పిలుస్తారు, ఇక్కడ గణేష్ ఆలయాన్ని భక్తులు 4వ-5వ శతాబ్దంలో నిర్మించారు.